[Ο τίτλος του άρθρου είναι ευθεία αναφορά στο ποίημα “Σταδιοδρομία” του Κώστα Καρυωτάκη από τη συλλογή “Ελεγεία και Σάτιρες” (1927)].
Χωρίς περαιτέρω καθυστερήσεις ή πολλές γαρνιτούρες, τα κινηματογραφικά βραβεία και οι λογοτεχνικοί έπαινοι του CoolHandMax.com για το ηλιακό έτος 2022:
ΣΙΝΕΜΑ
Εύφημοι μνείες (25): Sei donne per l’assassino (1964, Ιταλία, σκηνοθεσίας Μάριο Μπάβα), Lost Highway (1997, ΗΠΑ, σκην. Ντέηβιντ Λυντς), Dragon Inn (1967, Ταϊβάν, σκην. Κινγκ Χου), Le Clan des Siciliens (1969, Γαλλία, σκην. Ανρί Βερνέιγ), L’Homme de Rio και Le Magnifique (1964 & 1973, Γαλλία, σκην. Φιλίπ ντε Μπροκά), Ryan’s Daughter (1970, Μεγάλη Βρετανία, σκην. Σερ Ντέηβιντ Λην), Pretty Poison (1968, ΗΠΑ, σκην. Νόελ Μπλακ), Les Aventuriers (1967, Γαλλία, σκην. Ρόμπερτ Ενρίκο), I Vitelloni (1953, Ιταλία, σκην. Φεντερίκο Φελλίνι), Petulia (1968, ΗΠΑ, σκην. Ρίτσαρντ Λέστερ), La Legge (1959, Ιταλία/Γαλλία, σκην. Ζυλ Ντασσέν), Letter from an Unknown Woman (1948, ΗΠΑ, σκην. Μαξ Όφιουλς), Le Cercle Rouge (1970, Γαλλία, σκην. Ζαν-Πιέρ Μελβίλ), Pandora and the Flying Dutchman (1951, ΗΠΑ, σκην. Άλμπερτ Λέβιν), Classe tous risques (1960, Γαλλία, σκην. Κλωντ Σωτέ), China 9, Liberty 37 (1978, Ιταλία/Ισπανία, σκην. Μόντε Χέλμαν), The Hired Hand (1971, ΗΠΑ, σκην. Πήτερ Φόντα), Alphaville (1965, Γαλλία, σκην. Ζαν-Λουκ Γκοντάρ), The Bitter Tea of General Yen (1933, ΗΠΑ, σκην. Φρανκ Κάπρα), Plein soleil (1960, Γαλλία, σκην. Ρενέ Κλέμεντ), Bullet in the Head (1990, Χονγκ Κονγκ, σκην. Τζων Γου), Nostos: il ritorno (1989, Ιταλία, σκην. Φράνκο Πιάβολι), Nobody’s Fool (1994, ΗΠΑ, σκην. Ρόμπερτ Μπέντον), Ποτέ την Κυριακή (1960, Ελλάδα/Γαλλία, σκην. Ζυλ Ντασσέν).
… και τώρα, οι δέκα πρώτες “πεντάστερες” επιλογές της κινηματογραφικής στήλης:
10. The Earrings of Madame de… (1953, Γαλλία, σκην. Μαξ Όφιουλς)
9. Hiroshima Mon Amour (1959, Γαλλία, σκην. Αλαίν Ρεναί)
8. Rocco e i suoi fratelli (1960, Ιταλία, σκην. Λουτσίνο Βισκόντι)
7. Le Mépris (1963, Γαλλία, σκην. Ζαν-Λουκ Γκοντάρ)
6. Le Feu follet (1963, Γαλλία, σκην. Λουί Μαλ)
5. Il gattopardo (1963, Ιταλία, σκην. Λουτσίνο Βισκόντι)
4. Le Samouraï (1967, Γαλλία, σκην. Ζαν-Πιέρ Μελβίλ)
3. Pierrot le Fou (1965, Γαλλία, σκην. Ζαν-Λουκ Γκοντάρ)
2. 8½ (1963, Ιταλία, σκην. Φεντερίκο Φελλίνι)
1. La prima notte di quiete (1972, Ιταλία, σκην. Βαλέριο Ζουρλίνι)
Οι 100 -και πλέον- “ανακαλύψεις” της χρονιάς παρατίθενται αναλυτικά, συνοδεία κριτικών, στον ακόλουθο σύνδεσμο στο Letterboxd.
ΠΟΙΗΣΗ
Εκτός συναγωνισμού: Γιάννη Μαδωνή, εκδόσεις Ιωλκός (Αθήνα): Ξέμπαρκος (2003), Ο Ασιάτης ήλιος [Το παραμύθι & Για μια λησμονημένη εκστρατεία] (2004), Το εμβατήριο [Το εμβατήριο, Οι ακοές των πολέμων & Τρεις αναδρομές] (2004), Το τραγούδι στο σούρουπο [Το τραγούδι στο σούρουπο & Επώνυμες νύχτες] (2005), Ποιήματα [43ος παράλληλος, Το άρωμα της αλυγαριάς & Εν ήχω σάλπιγγος] (2007), Τη Αθληφόρω (2010). Βλ. επίσης: Κώστα Ζωτόπουλου, “Η ποίηση του Γιάννη Μαδωνή“, Μεσσηνιακό Ημερολόγιο (Ετήσια έκδοση, Τόμος τέταρτος, Αθήνα 2010).
8. Όσκαρ Ουάϊλδ (sic), Η Μπαλλάδα της Φυλακής του Ρέντιγγ (sic), Τα Μικρά Αριστουργήματα (αριθ. 15), μετάφραση Κ. Καρθαίου, εκδ. Χ. Γάνιαρη & Σία, Αθήνα 1923.
7. Νίκου Γκάτσου, Αμοργός [επίσης: Ο Ιππότης κι ο Θάνατος (1513) & Ελεγείο] εκδ. Ίκαρος, Αθήνα 1995.
6. Ανδρέα Εμπειρίκου, Υψικάμινος & Ες-Ες-Ες-Ερ Ρωσσία, εκδ. Άγρα, Αθήνα 1991 & 1995.
5. Οδυσσέα Ελύτη, Έξη και Μία Τύψεις για τον Ουρανό, Άσμα Ηρωικό και Πένθιμο για τον Χαμένο Ανθυπολοχαγό της Αλβανίας & Δυτικά της Λύπης, εκδ. Ίκαρος, Αθήνα 1994, 1996 & 1996.
4. Μανόλη (sic) Αναγνωστάκη, Τα Ποιήματα (1941-1971) [Εποχές, Εποχές 2, Παρενθέσεις, Εποχές 3, Η Συνέχεια, Η Συνέχεια 2, Η Συνέχεια 3 & Ο Στόχος], εκδ. Στιγμή, Αθήνα 1995.
3. Άγγελου Σικελιανού, Ανθολογία [Μήτηρ Θεού, Ιερά Οδός, Άγραφον, Στ’ Οσίου Λουκά το μοναστήρι, Θαλερό, Παν, Τρεχαντήρα, Το πρωτοβρόχι, Γιατί βαθιά μου δόξασα – επιμ. Ζήσιμου Λορεντζάτου, γλωσσάρι Ν.Δ. Τριανταφυλλόπουλου], εκδ. Ίκαρος, Αθήνα 1998.
2. Γκυγιώμ Απολλιναίρ, Ποιήματα [Alcools, Le Bestiaire ou Cortège d’Orphée, Vitam impendere amori, Calligrammes, Le Guetteur mélancolique, Poemes Divers – μετάφραση & πρόλογος Βερονίκης Δαλακούρα], εκδ. Νεφέλη, Αθήνα 1982.
1. Κώστα Καρυωτάκη, Ο Πόνος του Ανθρώπου και των Πραμάτων (1919), Νηπενθή (1921), Ελεγεία και Σάτιρες (1927), Μεταφράσεις, Τα Τελευταία Κείμενα (1928) [“Έλληνες Ποιητές: Εργοβιογραφία-Ανθολογία-Απαγγελία”], εκδ. εφημερίδας Η ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ (μέσω εκδ. Νεφέλη), Αθήνα 2014.
ΙΣΤΟΡΙΑ & ΦΙΛΟΣΟΦΙΑ
Εύφημοι μνείες: Διονύση Χαριτόπουλου, Ημών των ιδίων (κείμενα) & Εγχειρίδιο βλακείας (δοκίμιο), εκδ. Τόπος, Αθήνα 2003 & 2008.
5. Γιάννη Μαραγκόζη (τέως τακτικού καθηγητού Ε.Μ.Π.), Ερμηνεία του Δίσκου της Φαιστού (διατριβή), Αθήνα 1996.
4. Πλάτωνος, Λύσις (ή περί φιλίας, μαιευτικός), Εισαγωγή-Μετάφραση-Σημειώσεις Ανδρ. Παυλόπουλου, εκδ. Πάπυρος, Αθήνα 1948.
3. Πλάτωνος, Απολογία Σωκράτους, Εισαγωγή-Μετάφραση Γ. Παπανδρέου Δ.Φ. (πρώτη εκδοχή), εκδ. Μιχ. Ι. Σαλιβέρου, Αθήναι. / Μετάφραση Ιωάν. Π. Φωτιάδου (δεύτερη εκδοχή), τυπ. Φυλακής-Σχολής Αβέρωφ, Αθήναι 1932.
2. Αλέξανδρου Κοντόπουλου, Η Σημερινή Ζωγραφική (Εισαγωγή: Η θέση του καλλιτέχνη στο κοινωνικό σύνολο), εκδ. Μαυρίδη, Αθήνα 1951.
1. Νικολάου Καρρά, Με Ιδεολογία Ελληνική (Νεοέλληνες Πνευματικοί Ήρωες: Περικλής Γιαννόπουλος, Λορέντζος Μαβίλης, Ίων Δραγούμης, Αθανάσιος Σουλιώτης-Νικολαΐδης, Ιωάννης Συκουτρής, Αγγελική Χατζημιχάλη), εκδ. Πελασγός, Αθήναι 1998 & 2019.
ΛΟΓΟΤΕΧΝΙΑ
Εύφημοι μνείες: Ιουλίου Βερν, Τον 29ο αιώνα, μια μέρα από τη ζωή ενός Αμερικανού δημοσιογράφου το 2889 (διήγημα), εκδ. Τέσσερα Πι (4π), Αθήνα 2011. /
Νίκου Γκάτσου, Ένας ασήμαντος άνθρωπος (διήγημα), 1931.
10. Αλέξανδρου Παπαδιαμάντη, “Πάσχα με τον Παπαδιαμάντη” (διηγήματα: Εξοχική Λαμπρή, Ο Αλιβάνιστος & Στην Αγι-Αναστασά), σειρά: Μικρά Εορταστικά (αριθ. 4), εκδ. βιβλιοπωλείου Ακρίτας, Νέα Σμύρνη 1992.
9. Χαραλάμπους Δ. Τσουβαλαδάκη, Αναδρομές (διηγήματα: Η Σοφούλα, Η Αντιγόνη & Η Ναντίνα), Αθήναι 1995.
8. Τάκη Χατζηαναγνώστου, Ιερή Γη, εκδ. Άγκυρα, Αθήνα 1993.
7. Ιουλίου Βερν, Η Μυστηριώδης Νήσος (μυθιστόρημα), εκδ. Αστήρ, Αθήνα 1967.
6. Φραντς Κάφκα, Η Μεταμόρφωση (νουβέλα), εκδ. εφημ. ΤΟ ΒΗΜΑ (μέσω εκδ. Εξάντας, 1989).
5. Ναθάνιελ Χώθορν, Ουέϊκφηλντ (διήγημα), εκδ. Άγρα, Αθήνα 1989 & 2016.
4. Αλεξάνδρου Σολζενίτσιν (sic), Επιλογή (ανθολογία κειμένων – απόδοση Ελένης Δημητρίου), τυπ. Το Ελληνικό Βιβλίο, Αθήνα 1976.
3. Νίκου Καζαντζάκη, Οι Αδερφοφάδες (Θέλει, λέει, να ‘ναι λεύτερος. Σκοτώστε τον!), εκδ. Καζαντζάκη, Λευκωσία 1982 & Αθήνα 2004.
2. Γιώργου Σεφέρη, Μέρες Α’ (16 Φεβρουαρίου 1925 – 17 Αυγούστου 1931), εκδ. Ίκαρος, Αθήνα 1984.
1. Χένρυ Μίλλερ, Τροπικός του Καρκίνου (μετάφραση Βαγγέλη Κατσάνη), εκδ. Μπουκουμάνη, Αθήνα 1973.
Και για να κλείσω με λίγο πιο σαρκαστικό τόνο, ιδού και οι τρεις πλέον αξιοσημείωτες… “φλόμπες” της περασμένης χρονιάς:
3. Γιώργου Αραμπατζή, Λαϊκισμός και Κινηματογράφος (δοκίμιο/διπλωματική εργασία) [Μελέτη για τον ελληνικό λαϊκό κινηματογράφο της δεκαετίας του ’60], εκδ. Ροές, Αθήνα 1991.
σ.σ.: Περισσότερο νηφάλια και αξιόλογη, πάντως, η απάντηση του κριτικού λογοτεχνίας Δημοσθένη Κούρτοβικ στην εφημερίδα ΤΑ ΝΕΑ, της Παρασκευής 26 Ιουνίου 1992.
2. Νίκου Δήμου, Μετά τον Μαρξ (πολιτικό δοκίμιο), εκδ. Ροές, Αθήνα 1987.
1. Μενέλαου Λουντέμη, Οι Αρχιτέκτονες του Τρόμου (Άστρα και Ρόπαλα) [Σάτιρα για τον πόλεμο του Βιετνάμ], εκδ. Δωρικός, Αθήνα 1977.
Με… “καλλιεργητικές” υποσχέσεις και προσδοκίες για το 2023,
CoolHandMax